Hemoroidy a choroba hemoroidalna
Hemoroidy to naturalnie obecne w kanale odbytu guzki krwawnicze - trzy jamiste naczynia żylne wypełnione częściowo krwią. Ich obecność w tym miejscu ma bardzo poważne znaczenie -
ich zadaniem jest uszczelnianie odbytu i zapewnienie kontroli nad oddawaniem gazów oraz stolca.
Choroba hemoroidalna to
patologiczny stan nadmiernego wypełnienia guzków krwawniczych krwią - to tak zwane żylaki odbytu. Termin "hemoroidy" bywa więc stosowany jako synonim choroby hemoroidalnej - nieprawidłowo wprawdzie, ale powszechnie.
W chorobie hemoroidalnej guzki krwawnicze stają się nabrzmiałe i mogą uciskać nerwy oplatające odbyt, którego funkcjonowanie zostaje poważnie zaburzone, a pacjent odczuwa w związku z tym różnego rodzaju objawy.
Wyróżniamy dwa rodzaje hemoroidów:
- hemoroidy wewnętrzne - wywołują objawy, zwykle w postaci krwawienia. Nie bolą jednak i nie są widoczne w początkowej fazie choroby hemoroidalnej,
- hemoroidy zewnętrzne - można je zobaczyć, gdyż znajdują się wokół odbytu i to właśnie one odpowiedzialne są za większość objawów.
Objawy hemoroidów
Wiemy już więc, że hemoroidy występują u każdego z nas naturalnie.
Objawy choroby hemoroidalnej są następujące:
- krwawienie z odbytu - to często pierwszy i najbardziej niepokojący objaw,
- dyskomfort w obrębie kanału odbytu i samego odbytu - pieczenie, swędzenie, ból w czasie oddawania stolca,
- uczucie niecałkowitego wypróżnienia,
- nietrzymanie stolca.
Dlaczego objawów nie wolno lekceważyć?
Zwykle osoba, która odczuwa wyżej wymienione objawy, podejrzewa u siebie właśnie żylaki odbytu i stosuje dostępne bez recepty
leki na hemoroidy. Trzeba jednak pamiętać, że objawy żylaków odbytu bywają łudząco podobne do innych, znacznie poważniejszych chorób okolicy odbytu i samego jego kanału.
Krwawienia, częste zaparcia i uczucie niepełnego wypróżnienia mogą być objawami raka jelita grubego lub raka odbytu. Także zapalenie zwieraczy odbytu, ropnie i przetoki bywają mylone z żylakami odbytu. Zawsze należy więc zgłosić się do lekarza, który zdiagnozuje przyczyny krwawienia i pozostałych dolegliwości.
Przyczyny powstawania hemoroidów
Przyczyn powstawania żylaków odbytu jest sporo, a wielu z nich możemy zapobiec zmieniając nasze codzienne nawyki. Niedostateczna zawartość
błonnika pokarmowego w diecie, nadwaga lub otyłość, siedzący tryb życia i unikanie aktywności fizycznej - to istotne przyczyny hemoroidów. Jedząc więcej warzyw i codziennie przemierzając choćby kilka kilometrów pieszo, poprawisz funkcjonowanie swojego przewodu pokarmowego i wyregulujesz swój rytm wypróżnień.
Jedną z przyczyn żylaków odbytu jest właśnie nieregularny rytm wypróżnień - częste i przewlekłe zaparcia albo zatwardzenia lub przeciwnie - biegunki - mogą wywołać i pogłębiać problem. Poza zmianą diety i trybu życia, warto sięgnąć po wysokiej jakości probiotyki przywracające prawidłową florę bakteryjną jelit. Ryzyko rozwoju choroby hemoroidalnej jest wysokie u osób pracujących w pozycji siedzącej - często występuje ona u kierowców i pracowników biurowych.
Jeśli jednak
problem żylaków odbytu już u Ciebie występuje i odczuwasz niepokojące objawy - koniecznie udaj się do swojego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.
Hemoroidy w ciąży
Hemoroidy w ciąży obserwowane są zwykle w jej drugim i trzecim trymestrze, powstają w wyniku zwiększenia ciśnienia krwi spowodowanego uciskiem powiększającej się macicy na żyły jamy brzusznej. Istnieją jeszcze dwa powody, dla których
w czasie ciąży mogą się pojawić hemoroidy - są nimi zmiany hormonalne oraz zaparcia. W gruncie rzeczy jedyną możliwą do wyeliminowania przyczyną hemoroidów jest w tym przypadku zapobieganie zaparciom.
Diagnostyka
Rozpoznanie hemoroidów wewnętrznych i zewnętrznych odbywa się poprzez badanie per rectum, czyli przez odbyt, i może je przeprowadzić lekarz POZ. Jakkolwiek część pacjentów postrzega je jako krępujące, to nie jest ono bolesne i trwa jedynie kilka minut. W zależności od fazy choroby i jej postaci lekarz zaleci pacjentowi albo odpowiednie leki (w początkowym stadium choroby), albo
konsultację u proktologa (w stadium zaawansowanym lub przy powikłanym przebiegu), który może wykorzystać jedno ze specjalistycznych badań diagnostycznych:
- anoskopię - badanie odbytu. Wykonywane jest za pomocą wziernika i pozwala ocenić kanał odbytu;
- rektoskopia - wykonywane jest w celu oceny całej odbytnicy i przy użyciu tzw. tubusa - długiego wziernika. Używane w diagnostyce raka odbytnicy;
- sigmoidoskopia - to badanie, które umożliwia obejrzenie jelita grubego i wykrycie jego nowotworu;
- kolonoskopia - wykonuje się je przede wszystkim u osób po 50. roku życia lub wcześniej - jeśli w rodzinie występował rak jelita grubego.
Jak leczyć hemoroidy?
Leczenie hemoroidów zależy od stopnia zaawansowania choroby. W początkowych i niepowikłanych stadiach choroby hemoroidalnej wystarczy leczenie objawowe. Żele i maści o działaniu przeciwzapalnym, jak sama nazwa sugeruje - pozwalają zapobiec powstawaniu stanów zapalnych i przywracają powiększone guzki krwawnicze do ich fizjologicznych rozmiarów. Z pewnością pacjentowi przyda się
apteka internetowa, w której znajdzie wszystko, czego mu potrzeba, aby leczenie hemoroidów zakończyć sukcesem.
Czy istnieją domowe sposoby na hemoroidy? Tak, i w wielu przypadkach, ale wyłącznie w stadiach początkowych, okazują się one skuteczne. Poza zmianą diety i trybu życia należy do nich
szczególnie delikatna higiena okolicy odbytu. Po wypróżnieniu, zamiast używać podrażniającego papieru toaletowego, warto przemyć je ciepłą wodą z odrobiną płynu do higieny intymnej. Dobrym pomysłem jest także robienie nasiadówek w naparze z kory dębu.
W leczeniu hemoroidów zaawansowanych lub takich, w których
leczenie farmakologiczne nie dało spodziewanego efektu, stosuje się leczenie chirurgiczne. Operacji hemoroidów nie należy się obawiać - zawsze przeprowadzana jest w znieczuleniu, a w większości przypadków pacjent jeszcze tego samego dnia wraca do domu.
Czy można zapobiegać powstawaniu hemoroidów?
Oczywiście - poprzez wyeliminowanie przyczyn ich powstawania. Podstawą zapobiegania chorobie hemoroidalnej jest właściwa
dieta bogata w nieprzetworzone i lekkostrawne dania bogate w błonnik pokarmowy. Koniecznie należy także dbać o odpowiednie nawodnienie organizmu, które w połączeniu z błonnikiem pozwala wyeliminować problem zaparć i zatwardzeń.
Uzupełnieniem diety powinna być zmiana trybu życia i uprawianie regularnej aktywności fizycznej. Osobom pracującym w pozycji siedzącej polecić można stosowanie specjalnych poduszek zapobiegających wywieraniu ciągłego nacisku na brzeg odbytu i rozrostowi guzków krwawniczych.
Rezygnacja ze spożycia alkoholu i nadmiernych ilości kawy także może pomóc w zapobieganiu rozwojowi choroby.
Warto jednak pamiętać, że w sytuacji, kiedy
hemoroidy wypadają na zewnątrz odbytu, wspomniane środki zaradcze już nie pomogą - konieczna jest wizyta u proktologa.
Podsumowanie
Hemoroidy to naczynia krwionośne, których obecność jest zupełnie normalna. Prawidłowe guzki krwawnicze nie powodują dyskomfortu, bólu ani problemów z wypróżnianiem. Dopiero powiększenie guzków krwawniczych może wywołać krwawienie z odbytu, wrażenie niepełnego wypróżnienia lub nawet nietrzymanie stolca. Dlatego warto zgłosić się do lekarza już przy pierwszych objawach, a do czasu wizyty stosować leczenie zachowawcze - maści, kremy lub czopki na hemoroidy.
