W obecnych czasach na rynku dostępnych jest wiele form antykoncepcji. Większość oferowanych produktów dotyczy głównie kobiet. Szczególną popularnością cieszą się wkładki domaciczne. To jedna z najwygodniejszych, a zarazem najskuteczniejszych metod zapobiegania niechcianej ciąży. Spirala antykoncepcyjna zakładana jest raz na kilka lat. Przez cały ten czas zapobiega przemieszczaniu się plemników w macicy, a tym samym utrudnia dotarcie do jajeczka. Polecana jest paniom, które nie chcą korzystać z antykoncepcji hormonalnej bądź mają ku temu przeciwwskazania. Wkładkę domaciczną może założyć tylko lekarz ginekolog. Co ważne, powinno to nastąpić podczas menstruacji.
Czym dokładnie jest i jak działa wkładka wewnątrzmaciczna? Przeczytaj poradnik i dowiedz się więcej!
Czym jest wkładka domaciczna?
Wkładka domaciczna, inaczej nazywana spiralą, to środek zabezpieczający przed zajściem w ciążę. Jak sama nazwa wskazuje, umieszczany jest w macicy kobiety. Zabieg ten wykonuje się z reguły w ostatni dzień krwawienia miesiączkowego. Spirala antykoncepcyjna osiąga długość zaledwie
kilku centymetrów. Swoim wyglądem przypomina literę T. Wykonana jest z bezpiecznych dla organizmu materiałów - najczęściej plastiku z domieszką miedzi (np.
Wkładka miedziana Multiload), platyny lub srebra. Tak, jak zostało wspomniane na wstępie, wkładka wewnątrzmaciczna
skutecznie blokuje przedostawanie się plemników do komórki jajowej. Uważana jest za najskuteczniejszą metodę antykoncepcji - daje aż 99,9% pewności. Na ogół swoją funkcję pełni nawet do 5-6 lat po aplikacji. Sporą zaletą jest fakt, że nie musimy o niej pamiętać. To sprawia, że na takie rozwiązanie decyduje się coraz więcej par.
Co ciekawe, wkładka domaciczna przed laty pełniła całkowicie inną rolę, niż teraz. Dawniej lekarze stosowali ją w
leczeniu tyłozgięcia macicy. Miało to ułatwić zagnieżdżenie się plemnika we wnętrzu komórki jajowej. Z czasem jednak nie zanotowano wzrostu zapłodnień, a metoda ta okazała się po prostu nieskuteczna. Prawdziwe zastosowanie wkładki domacicznej odkryto w 1880 roku. Jednak stosowano na tyle ostre narzędzia, że z łatwością dochodziło do pęknięcia macicy. Wraz z biegiem lat ta metoda antykoncepcji stale się rozwijała. Prawdziwy przełom nastąpił w 1959 roku, kiedy to zaczęto produkować wkładki z tworzyw sztucznych, które nie wywoływały stanu zapalnego oraz innych, niebezpiecznych skutków ubocznych.
Rodzaje wkładek domacicznych i ich działanie
Wkładki wewnątrzmaciczne możemy podzielić na trzy rodzaje -
obojętne, z jonami metalu i hormonalne. Te pierwsze są
coraz rzadziej zalecane przez specjalistów, ponieważ powodują bardzo bolesne miesiączki oraz przyczyniają się do nadmiernego krwawienia z dróg rodnych. Jak sama nazwa wskazuje, są obojętne, czyli nie zawierają ani jonów metalu, ani hormonów. Przez to ich skuteczność jest nieco niższa. Działanie takich wkładek ogranicza się jedynie do zapobiegania przenikaniu plemników do komórki jajowej.
Wkładki domaciczne z jonami metalu są bezpieczną formą antykoncepcji. Zbudowane są z przyjaznego dla zdrowia tworzywa - najczęściej
miedzi lub srebra. Fenomen tych wkładek polega na tym, że wywołują w obrębie macicy niegroźny stan zapalny, co przyczynia się do zmniejszenia ilości plemników, a nawet ich obumarcia. Warto zaznaczyć, że stosując tego rodzaju spiralę, zmienia się także konsystencja śluzu (jest bardziej gęsty). Wkładki domaciczne miedziane lub srebrne mają również wpływ na komórki jajowe, co uniemożliwia zapłodnienie. Należy wiedzieć, że spirale z jonami metalu nie powodują zaburzenia miesiączkowania. W większości przypadków aplikowane są na kilka lat. Zaletą jest to, że kobieta może zrezygnować ze spirali w dowolnym momencie.
Na założenie
wkładki hormonalnej decyduje się spora ilość kobiet. Nic dziwnego - rozwiązanie to jest bardzo wygodne, a zarazem odznacza się niemal stuprocentową skutecznością. Spirala hormonalna działa na podobnej zasadzie, co miedziana czy srebrna, jednak zamiast jonów metalu wydziela hormon -
progesteron. Znajduje się on w specjalnym zbiorniczku, połączonym z wkładką. Progesteron wpływa na gęstość i lepkość śluzu. Tworzy to barierę nie do pokonania dla plemników. W niektórych sytuacjach wkładka hormonalna wstrzymuje owulację. Należy mieć na uwadze, że miesiączka w trakcie stosowania spirali może być skąpa. Tego rodzaju wkładka pełni swoją funkcję od 3 do 5 lat. Po tym czasie zaleca się wymianę.
Wkładki domaciczne - dla kogo?
Powszechnie panuje przekonanie, że z wkładek domacicznych mogą skorzystać panie, które mają za sobą co najmniej jeden poród. Niemniej jednak
wielu specjalistów decyduje się założyć spiralę również kobietom, które nie mają jeszcze dzieci - oczywiście, jeśli nie ma do tego przeciwwskazań. Warto wiedzieć, że ta forma antykoncepcji może być stosowana do
55 roku życia, czyli również wtedy, gdy panie wchodzą w okres menopauzy. Wkładka domaciczna pozwala złagodzić objawy towarzyszące ustaniu menstruacji. Jest także pomocna w leczeniu obfitych krwawień i bóli miesiączkowych.
Wkładki wewnątrzmaciczne sprawdzą się u kobiet, którym zależy na
bezpiecznej i skutecznej antykoncepcji, a jednocześnie nie chcą pamiętać o codziennej samokontroli (tak, jak jest to w przypadku pigułek). Panie w dowolnym momencie mogą zrezygnować z tej formy zabezpieczenia i zajść w ciążę.
Skutki uboczne
Wkładka domaciczna może wywoływać skutki uboczne, jednak nie są one groźne. Do najpopularniejszych możemy zaliczyć
wydłużenie krwawienia miesiączkowego, bóle głowy oraz zmiany nastroju. Wiele kobiet po zastosowaniu spirali wewnątrzmacicznej zmaga się również z trądzikiem. Oprócz tego, w trakcie cyklu nierzadko występuje
skąpe plamienie z dróg rodnych. Wprawdzie nie powinno być to nic niepokojącego, jednak warto skonsultować tę kwestię ze specjalistą. U niektórych pań pojawiają się także
skurcze dolnej części brzucha. W sytuacji, gdy dochodzi do opóźnienia menstruacji, niezwłocznie należy udać się do lekarza, by wykluczyć lub potwierdzić ciążę. Stosowanie wkładki wewnątrzmacicznej jest szczególnie niebezpieczne u kobiet w ciąży, gdyż może przyczynić się to do poronienia, przedwczesnego porodu, czy niskiej masy urodzeniowej dziecka. Z tego względu aplikacja spirali antykoncepcyjnej powinna odbywać się podczas okresu, dzięki czemu kobieta ma pewność, że nie doszło do zapłodnienia.
Spirale wewnątrzmaciczne nie powinny być stosowane przez kobiety, które:
- podejrzewają u siebie ciążę bądź przeżyły w swoim życiu ciążę pozamaciczną,
- zmagają się z uczuleniem na metal (w tym przypadku miedź lub srebro),
- są po porodzie nie więcej niż 6 tygodni,
- chorują na nowotwór narządów rodnych lub piersi,
- posiadają zmiany w obrębie macicy, np. mięśniaki,
- otrzymały nieprawidłowy wynik cytologii szyjki macicy oraz z badania USG,
- cierpią na anemię,
- borykają się z dysplazją macicy,
- cierpią na zapalenie narządów miednicy mniejszej.
Podsumowanie
Wkładka domaciczna to rodzaj antykoncepcji, na który decyduje się coraz więcej kobiet. Rozwiązanie to posiada szereg korzyści. Przede wszystkim jest bardzo wygodne i nie trzeba o nim codziennie pamiętać. Co ważne - daje niemal stuprocentową pewność zabezpieczenia przed nieplanowaną ciążą. Żaden inny środek antykoncepcji nie jest tak skuteczny, jak spirala. Przyrząd ten jest tak mały, że nie powoduje żadnego dyskomfortu. Istnieje kilka rodzajów wkładek wewnątrzmacicznych. Każda z nich działa na nieco innej zasadzie. Pozwala to dobrać odpowiedni model do stanu zdrowia oraz potrzeb kobiety. Decydując się na zastosowanie spirali, musimy wykluczyć ciążę. Ponadto istnieje kilka przeciwwskazań do jej aplikacji. Trzeba liczyć się również ze skutkami ubocznymi, które mogą, lecz nie muszą wystąpić.