Jedną z najważniejszych zasad prowadzenia gabinetu kosmetycznego czy salonu piercingu jest dbałość o bezpieczeństwo klientów - w czasie zabiegu może bowiem łatwo dojść do zakażenia drobnoustrojami chorobotwórczymi. Dlatego tak istotne jest używanie wysterylizowanych narzędzi. Urządzeniem służącym do sterylizacji jest autoklaw - jak działa, jakie są jego rodzaje i zastosowania?
Czym jest autoklaw?
Autoklaw jest urządzeniem służącym do sterylizacji narzędzi, czyli usunięcia z ich powierzchni żywych drobnoustrojów oraz ich form przetrwalnikowych, które mogłyby być źródłem chorób zakaźnych. Procesowi temu powinny być poddawane wszystkie narzędzia, które mają kontakt ze skórą lub płynami ustrojowymi człowieka.
Zastosowanie autoklawu
Autoklaw to w gruncie rzeczy ogrzewany zbiornik służący do przeprowadzania procesów chemicznych z użyciem wysokiej temperatury i wysokiego ciśnienia. Proces sterylizacji narzędzi wykorzystywany jest więc w gabinetach kosmetycznych, gabinetach stomatologicznych, salonach piercingu, studiach tatuażu i gabinetach lekarskich. Praktykuje się go także w przemyśle spożywczym.
Co można sterylizować w autoklawie?
W zależności od klasy, autoklaw nadaje się do sterylizacji różnego typu urządzeń i narzędzi używanych w gabinetach i salonach oraz placówkach medycznych - igieł, końcówek stomatologicznych, cewników, endoskopów, wzierników, lusterek, noży i innych.
Jak działa autoklaw?
To urządzenie dość proste w budowie. Składa się ze zbiornika metalowego zamykanego za pomocą pokrywy wyposażonej w rygle lub inny system blokad pozwalających na uszczelnienie komory - zbiornik musi być hermetycznie zamknięty. Ciśnieniowy zawór bezpieczeństwa chroni komorę przed zniszczeniem w przypadku uzyskania zbyt wysokiego ciśnienia.
Wbudowany manometr służy do stałego pomiaru ciśnienia w autoklawie. W komorze autoklawu znajduje się również podłączony do sterującej urządzeniem elektroniki termometr. Część autoklawów wyposażona jest również w płaszcz wodny i pompę próżniową pozwalającą usunąć z komory całe powietrze.
Zasada działania autoklawu jest prosta - sterylizacja odbywa się dzięki podgrzaniu powietrza do temperatury, w której białka drobnoustrojów ulegają koagulacji. Dzięki wysokiemu ciśnieniu panującemu we wnętrzu komory, para wodna nie skrapla się, lecz pozostaje w stanie gazowym.
Takie właśnie rozwiązania znajdziemy w profesjonalnych autoklawach wysokiej klasy, np. w modelach Enbio S i Enbio Pro - niewielkich i poręcznych autoklawach klasy B, które mogą być użytkowane w salonie kosmetycznym, stomatologicznym i innego rodzaju placówkach medycznych. Wymienione modele posiadają intuicyjne ekrany LCD oraz oprogramowanie pozwalające na wygodną obsługę i precyzyjne ustawienie parametrów pracy.
Klasy autoklawów
Każdy autoklaw przynależy do klasy, która określa jego przydatność - nie każdy nadaje się do wszystkich zastosowań, osiągają bowiem różne parametry.
Wyróżniamy trzy klasy autoklawów:- autoklawy klasy B - to autoklawy medyczne stosowane w gabinetach stomatologicznych i innych placówkach medycznych. Nadają się do sterylizacji wsadów wgłębionych, kapilarnych, tekstyliów, jak też narzędzi opakowanych. Autoklaw klasy B wytwarza frakcjonowaną próżnię wstępną, czyli całkowicie usuwa powietrze z wnętrza komory poprzez naprzemiennie wytwarzane impulsy próżni i wstrzyknięcia pary wodnej. Do obsługi autoklawu klasy B należy mieć odpowiednie przygotowanie i zawsze stosować się do zaleceń producenta danego modelu;
- autoklawy klasy N - służą do sterylizacji materiałów prostych, to najniższa klasa tego urządzenia. Wykluczona jest sterylizacja narzędzi opakowanych, porowatych i wgłębionych ani tekstyliów, bowiem autoklawy klasy B nie spełniają odpowiednich wymagań dotyczących parametrów pracy. Nie zostało potwierdzone bezpieczeństwo ich działania pod względem skuteczności sterylizacji narzędzi. Autoklaw klasy B to najbardziej podstawowy autoklaw kosmetyczny sterylizujący jedynie parą wodną i nie może być traktowany jako autoklaw medyczny (np. w gabinetach dentystycznych);
- autoklawy klasy S - klasa S to autoklawy wyposażone w pompę próżniową, a więc mają możliwość wytwarzania próżni. Jednak funkcja usuwania powietrza z komory jest mniej skuteczna niż w autoklawach medycznych klasy B, choć skuteczniejsza niż w autoklawach klasy N. Stosowane są w gabinetach lekarskich, salonach fryzjerskich, salonach tatuażu i piercingu. Nie da się nimi sterylizować wsadów wgłębionych typu A ani tekstyliów.
Zakup autoklawu nie jest sprawą prostą, ale bezpieczeństwo pacjentów i personelu powinno być priorytetem w każdej placówce, w której używane są narzędzia mające kontakt ze skórą i płynami ustrojowymi różnych osób - klientów i pacjentów. Dlatego też
zawsze warto wybrać sprzęt najlepszej klasy.
Podsumowanie
Autoklaw to pozornie proste urządzenie, ale efektywność i wydajność jego pracy mają fundamentalne znaczenie dla jakości i bezpieczeństwa usług świadczonych w placówkach medycznych, medycyny estetycznej i kosmetologii. Zanim więc zdecydujesz się na konkretny model autoklawu, dokładnie zapoznaj się z jego dokumentacją techniczną.
